NLP Meta Model: Nominalisaties
Binnen NLP worden nominalisaties op verschillende manieren gebruikt. Nominalisaties zijn werkwoorden en bijvoeglijk naamwoorden die omgezet zijn naar een zelfstandig naamwoord. Ze zijn niet tastbaar – ze kunnen niet gezien, aangeraakt, gevoeld of gehoord worden.
Hoe het grammaticaal precies in elkaar zit is leuk voor taalkundige fanaten. In NLP land zeggen we gewoon: “Je kan het niet in een kruiwagen leggen.” Een stoel, een knikker of de tafel kan je oppakken en in een kruiwagen leggen; de uitweg, nieuwsgierigheid, hypnose, lessen, liefde, beslissing niet. Ze worden gebruikt als zelfstandig naamwoord, maar geven eigenlijk een handeling of proces aan.
Bij gebruik van een nominalisatie wordt veel informatie weggelaten. Als ik zeg dat Elly veel kennis heeft, heb ik niet gezegd wat ze precies weet en hoe ze dat weet. Als je nominalisaties gebruikt dan zit er geen actie meer in een zin en heeft geen onderwerp meer. Hierdoor is wat je zegt heel onpersoonlijk.
Een voorbeeld. “De beslissing is genomen” is een nominalisatie. Deze zin heeft geen onderwerp. Als je de nominalisatie verwijdert en een onderwerp gebruikt, krijg je: “Ik heb besloten.”
Nominalisaties zijn vaag, geven weinig informatie. In een gesprek, als je iemand meer keuzes wilt geven of gewoon meer wilt weten, meer informatie nodig hebt, vraag je door op die nominalisaties: Wie heeft die beslissing genomen? Wat is er besloten? Wanneer? Dan vraag je naar de details.
Als iemand zegt: “Er is geen uitweg.”
Kan je vragen stellen over “Er”: Wie bepaalt dat? Wie zegt dat?
Of over “Uitweg”:
Wat is dat ‘uitweg’? Wat betekent dat voor jou? Hoe zou het voor jou zijn om een uitweg te hebben?
Door die vragen te stellen laat je die ander nadenken (manipuleren is dat :-)) en bewerkstellig je misschien dat die ander méér keuzes krijgt, gaat beseffen waar hij/zij het precies over heeft.
Omdat nominalisaties zo vaag zijn, worden ze in het NLP Milton Model juist gebruikt om luisteraar méér keuzes te geven.
Hebben nomalisaties ook te maken met het gebruik van de lijdende vorm ?
Bijvoorbeeld ‘de beslissing is genomen’ vgl de bedrijvende (actieve) vorm ‘Ik heb een beslissing genomen’ –> ‘ik heb besloten’.
@Brigitte. Nee, nominalisaies hebben niet te maken met het gebruik van de lijdende vorm.
“Nominalisaties zijn werkwoorden en bijvoeglijk naamwoorden die omgezet zijn naar een zelfstandig naamwoord.” In wat voor ’n vorm ze ook gebruikt worden.
Waar jij het over hebt hoort bij het Metamodel ‘weglatingen’, dat is hier nog niet behandeld, je hebt het wel geleerd in de Prac weet je nog? De beslissing is genomen. Wie heeft de beslissing genomen?
Als taalkundige fanaat zou ik niet durven beweren dat “De beslissing is genomen” geen onderwerp heeft. Het onderwerp van de zin is namelijk “De beslissing”. Test: maak van “De beslissing” “De beslissingen”, en je ziet het werkword van vorm veranderen. “De beslisingen zijn genomen”. Wat wel correct is, is stellen dat je bij een nominalisatie informatie over handelende persoon en lijdende persoon weg kunt laten. Je kunt ze wel toevoegen, met gebruik van voorzetsels.
Voorbeeld:
De burgemeester opent de brug (actieve zin).
De opening vindt plaats (nominalisatie).
De opening van de brug door de burgemeester vindt plaats. (nominalisatie met voorzetsels)
Passieve zinnen met “er” als onderwerp zijn een andere manier om vaag te zijn, maar kunnen alleen gebruikt worden voor menselijke handelingen: “Er wordt gezocht naar een oplossing”. Dit is een typisch Nederlandse constructie, die je dus in Engelstalige literatuur niet tegen zult komen. Nominalisaties (met -ing) zijn heel gangbaar in het Engels. In het Nederlands worden ze veel minder gebruikt. Maar wij hebben “er”!
In mijn antwoord op B. gebruikte ik een voorbeeld uit het MetaModel, “De beslissing is genomen.” Is een weglating. Wie waarover beslist heeft, is niet duidelijk. Dank voor je opmerking over ‘er’. Heel duidelijk.
Je kan het oppakken en in een kruiwagen doen. Hoe zit dat met woorden als “idee” en “gat”. Die kan je niet oppakken.
Zijn alle woorden met de, het of een ervoor een zelfstandig naamwoord?
Simone, het woord “idee” is een nominalisatie. Dit woord omschrijft iets wat ‘vaag’ blijft. Als iemand zegt “ik heb een idee”, dan weet je nog niet wat dat precies inhoudt. Het woord “gat” is inderdaad een omschrijving van iets dat je niet op kunt pakken. Tegelijkertijd heeft dit woord op zich geen betekenis als je het niet gebruikt in een bepaalde context. Een gat in mijn trui, of een gat in de weg hebben wel een betekenis.
Het idee van de kruiwagen is een hulpmiddel zodat je snel een nominalisatie kunt ontdekken. Er zullen altijd wel een paar worden te vinden zijn waarop deze regel niet of lastig van toepassing zijn. Bijvoorbeeld “elektriciteit”.
Op het moment dat een nominalisatie gebruikt wordt, weet je dat hier dan informatie mist en dat je, als dat nuttig is, door moet vragen.
Ja, alle woorden met de het of een ervoor zijn zelfstandig naamwoorden.
Is verlegenheid ook een nominalisatie ? En hoe zoek je het werkwoord ?
Verlegenheid is inderdaad ook een nominalisatie. De regel dat een nominalisatie alleen afgeleid kan zijn van een werkwoord gaat een beetje te ver. Voor sommige nominalisaties, zoals verlegenheid en ook spiritualiteit bestaan geen werkwoorden. Een andere regel is dat je ‘dingen’ in een kruiwagen gaan gooien, zoals een schoen, een stoel, een bal enz., maar dat je nominalisaties niet in een kruiwagen kunt gooien omdat ze geen ‘ding’ zijn.
Als er in de communicatie veel nominalisaties worden gebruikt dan betekent dit dat er ook veel informatie wordt weggelaten. Als je hoort dat iemand nominalisaties gebruikt en je wilt meer informatie hebben, dan moet je doorvragen. De gedachte achter het metamodel is dat die informatie wel aanwezig is, maar op dat moment niet gecommuniceerd wordt.
In dit geval zou je vragen kunnen stellen als: “wat is verlegenheid voor jou?” of “ben je altijd verlegen?”, “hoe weet je dat je verlegen bent?”. Door meer informatie te vragen krijgenmensen meer inzicht in wat ze nu precies bedoelen en dat kan helpen om uiteindelijk een oplossing te vinden.
Dank je ! Leuke vragen .
Is angst ook een nominalisatie ? Welke actie zit er in angst ? Kan je niet in een kruiwagen leggen . 🙂